Ngày 6/6/2025, Tập đoàn FPT và Pharma Group đại diện cho ngành dược phẩm phát minh tại Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế”. Sự kiện là diễn đàn đối thoại đa chiều giữa các nhà hoạch định chính sách, cơ quan quản lý, chuyên gia trong và ngoài nước, doanh nghiệp y dược, doanh nghiệp công nghệ, các cơ sở khám chữa bệnh… để tìm lời giải hữu hiệu nhất cho công tác chăm sóc sức khỏe người dân. Diễn đàn này tập trung thảo luận các giải pháp đột phá về đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực ưu tiên của ngành y tế; tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đẩy nhanh chuyển đổi số trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Trong bối cảnh Việt Nam bước vào kỷ nguyên đổi mới với những giấc mơ lớn và khát vọng mạnh mẽ, PGS.TS. Trương Gia Bình, Trưởng Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn FPT, đã truyền tải thông điệp quan trọng Diễn đàn “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế” (Healthcare Innovation Forum – HIF 2025).
Phát biểu tại diễn đàn, PGS.TS. Trương Gia Bình nhấn mạnh, đây là thời điểm đất nước cần tận dụng sức mạnh đổi mới sáng tạo để vươn mình và đạt được những mục tiêu táo bạo. Ông khẳng định: “Việt Nam có thể trở thành trung tâm kiểm thử lâm sàng lớn nhất thế giới.” Đây không chỉ là một kỳ vọng mà còn là một lời kêu gọi hành động, đặt nền móng cho những thay đổi mang tính đột phá trong lĩnh vực y tế.
Theo ông Bình, đây là thời điểm mà Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên vươn mình với những giấc mơ lớn, khát vọng lớn. Những thành tựu gần đây về dữ liệu quốc gia là minh chứng rõ ràng cho tinh thần này
“Việt Nam đã triển khai dữ liệu căn cước công dân chỉ trong vòng 7 tháng. Hiện nay, chúng ta đang tiếp tục xây dựng cơ sở dữ liệu hồ sơ khám chữa bệnh và bảo hiểm y tế của người dân,” ông dẫn chứng.
Để hiện thực hóa những giấc mơ lớn trong lĩnh vực y tế, ông Bình cho rằng, Việt Nam cần tập trung vào ba trụ cột chính: cơ chế, đổi mới sáng tạo và hợp tác công – tư.
Nguồn lực quan trọng nhất của Việt Nam chính là con người
Ở trụ cột đầu tiên, PGS.TS Trương Gia Bình cho rằng đã đến lúc Việt Nam từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm” để chuyển sang coi cơ chế là sức mạnh cạnh tranh quốc gia. Theo ông, năng lực cạnh tranh trong y tế chính là khả năng giúp người dân tiếp cận dịch vụ và sản phẩm tốt nhất, sớm nhất.
Một minh họa rõ nét là việc tiếp cận thuốc mới. Trong 10 năm qua, Việt Nam có 460 loại thuốc mới được lưu hành, nhưng tỷ lệ tiếp cận của người dân chỉ đạt 9%, trong khi con số này tại Nhật Bản là 51%.
“Mục tiêu của chúng ta phải là nâng tỷ lệ tiếp cận từ 9% lên 51%, để người Việt có thể tiếp cận thuốc mới nhanh như người dân Mỹ hay Nhật Bản,” ông Bình khẳng định. Theo Chủ tịch Tập đoàn FPT, đây không chỉ là mong muốn mà cần được đặt thành mục tiêu quốc gia, để cơ chế chính sách được thiết kế phù hợp và triển khai quyết liệt.
Trụ cột thứ hai là đổi mới, với trọng tâm là xây dựng ngành dược phẩm sáng tạo. Ông Bình nhắc lại thông điệp của Thủ tướng tại Davos đầu năm nay khi gặp gỡ các tập đoàn dược phẩm toàn cầu: Việt Nam quyết tâm đi vào công nghệ cao, phát triển lực lượng lao động trình độ cao về CNTT và AI.
Hiện nay, Việt Nam đã có khoảng 1 triệu kỹ sư CNTT và đặt mục tiêu có 500.000 nhân lực thành thạo AI. “Nguồn lực quan trọng nhất của Việt Nam chính là con người”, ông Bình nhấn mạnh. Với hạ tầng công nghệ sẵn có, cùng các chính sách hỗ trợ như Nghị quyết 59, ông tin rằng Việt Nam có thể tiến xa trong ngành y tế.
Ông Bình cũng đề xuất ý tưởng hợp tác giữa các doanh nghiệp dược phẩm và công nghệ để sản xuất thuốc mới dựa trên AI. Với nền tảng công nghệ hiện có cùng các chính sách thúc đẩy hợp tác quốc tế, Việt Nam hoàn toàn có thể chinh phục các đỉnh cao mới trong ngành dược.
Trụ cột cuối cùng là phát huy vai trò của kinh tế tư nhân, như đã được nhấn mạnh trong Nghị quyết 68-NQ/TW. Ông Bình kêu gọi sự liên kết chặt chẽ giữa các công ty dược phẩm, bệnh viện, bác sĩ và dược sĩ trên nền tảng dữ liệu chung.
Việc xây dựng cơ sở dữ liệu về hồ sơ khám chữa bệnh và bảo hiểm y tế, như Việt Nam đã làm với dữ liệu căn cước công dân trong 7 tháng, là một minh chứng cho tiềm năng này.
Để thực hiện, cần đào tạo một lực lượng lao động mới, vừa thông thạo CNTT, AI, vừa am hiểu hóa học, sinh học. Đây sẽ là đội ngũ dẫn dắt ngành y tế Việt Nam chinh phục những đỉnh cao mới.
“Chúng ta chỉ có thể sánh vai với các quốc gia tiên tiến khi đầu tư vào những ngành công nghiệp tiên tiến nhất, trong đó có dược phẩm”, Chủ tịch FPT khẳng định.
Tầm nhìn của PGS.TS. Trương Gia Bình không chỉ là lời kêu gọi hành động mà còn là nguồn cảm hứng để ngành y tế Việt Nam vươn tầm. Với cơ chế cạnh tranh, đổi mới sáng tạo và hợp tác công tư, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm y tế và dược phẩm hàng đầu khu vực, mang lại cuộc sống khỏe mạnh hơn cho người dân và khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới.
