Ứng dụng công nghệ VR trong phương pháp đào tạo y học mang lại cho học viên những cảm nhận trực quan hóa về các quy trình thực hiện phẫu thuật gần hơn với thực tế thông qua lý thuyết họ đã được học, đồng thời, tăng khả năng tương tác trong quá trình học, cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn trong y học mà các bài giảng lý thuyết khó truyền tải hết.
Thực tế ảo là gì?
Thực tế ảo – Virtual Reality – viết tắt VR là một trải nghiệm mô phỏng được tạo ra từ máy tính, cung cấp môi trường 3D, tạo ra một thế giới “như thật” bao quanh người dùng với những phản hồi đối với các hành động của người dùng một cách tự nhiên. Công nghệ này nhận dạng cử chỉ người dùng thông qua bộ điều khiển cầm tay.
Công nghệ VR cung cấp ba đặc tính cơ bản: Tính tương tác tức thời – máy tính có thể nhận biết được tín hiệu thao tác của người dùng trong thế giới thực để ngay lập tức mô phỏng và thực hiện những thao tác đó trong thế giới ảo; Tạo cảm giác đắm chìm – người sử dụng sẽ cảm thấy bản thân như trở thành một phần của thế giới ảo; Tính tương tác giữa thực và ảo – người sử dụng có thể di chuyển độc lập trong thế giới ảo và có thể tương tác với các đối tượng ảo trong thế giới đó. Với những đặc tính này, công nghệ thực tế ảo giúp xóa bỏ những hạn chế về thời gian và không gian trong trải nghiệm thực tế ảo của người dùng.
Quy mô thị trường thực tế ảo toàn cầu đạt giá trị 10,32 tỷ USD vào năm 2019 và được kỳ vọng sẽ đạt 62,1 tỷ USD vào năm 2027 với CAGR là 21,6% trong giai đoạn dự báo 2020-2027 (1).
Công nghệ VR đã được công nhận và áp dụng rộng rãi trong nhiều năm qua. Công nghệ thực tế ảo được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực: nghiên cứu, quân sự, y tế, giải trí, v.v. đáp ứng mọi nhu cầu về: Nghiên cứu – Giáo dục – Thương mại -Dịch vụ.
Ứng dụng thực tế ảo trong y học
Chăm sóc sức khỏe là một trong những nhu cầu cần thiết nhất của con người. Trong thời đại số, ngành chăm sóc sức khỏe cũng tận dụng và tối ưu những cơ hội từ công nghệ, sử dụng các giải pháp ngày một tiên tiến để đem tới hiệu quả chăm sóc ngày một tốt hơn. Những công nghệ này cung cấp các giải pháp khả thi cho nhiều thách thức mà trước đó hệ thống chăm sóc sức khỏe còn gặp phải, do đó, mang lại nhiều cơ hội ứng dụng đa dạng trong các lĩnh vực khác nhau – như chẩn đoán chung và đào tạo y tế.
Sự phát triển của VR trong chăm sóc sức khỏe đang được thúc đẩy phát triển bởi sự quan tâm ngày càng lớn từ các chuyên gia y tế, bệnh viện và các tổ chức y tế. Công nghệ này đã được đưa vào trong ngành y tế và chăm sóc sức khỏe với một loạt các ứng dụng mới nhằm cung cấp chất lượng chăm sóc và hiệu quả cao hơn cho bệnh nhân và các chuyên gia y tế.
Thị trường thực tế ảo trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đạt giá trị 2,14 tỷ USD vào năm 2019 và kỳ vọng đạt 33,72 tỷ USD vào năm 2027 với CAGR là 41,2% trong giai đoạn dự báo 2020-2027 (2). Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe dự đoán sẽ tăng 316 tỷ bảng cho GDP toàn cầu vào năm 2030 thông qua sử dụng những công nghệ mới. VR cũng được sử dụng giúp các sinh viên y khoa tiếp cận đến các hoạt động đào tạo, thảo luận từ xa hay các quy trình phẫu thuật (3).
Một số lợi ích cụ thể của thực tế ảo trong chăm sóc sức khỏe có thể kể đến như cải thiện trải nghiệm bệnh nhân; cứu trợ và điều trị tâm lý; trực quan hóa dữ liệu; chẩn đoán nâng cao, đánh giá rủi ro; phẫu thuật và hỗ trợ phẫu thuật; v.v. Thực tế ảo hỗ trợ trong một số trường hợp điều trị tiêu biểu, ví dụ như: Về sức khỏe tinh thần, giúp bệnh nhân khắc phục các nỗi sợ hãi, như sợ độ cao, sợ động vật… Về sức khỏe thể chất, hỗ trợ điều trị cho các bệnh nhân đột quỵ, phục hồi chức năng sau song chấn… Giúp giảm đau bằng cách thực hiện mô phỏng tương tác phân tán sự chú ý của bệnh nhân qua một mô phỏng hạnh phúc có thể là một bài tập tuyệt vời để giảm đau cho họ. Hay về đào tạo, giáo dục và trực quan hóa thì thực tế ảo cung cấp quyền tiếp cận một thế giới không bị giới hạn về mọi vấn đề như thời gian, không gian, cơ sở vật chất… VR sẽ mang đến những cách thức mới để huấn luyện và đào tạo mọi người từ khắp mọi nơi trên toàn cầu.
Cách thức ứng dụng thực tế ảo vào đào tạo trong y học
Thực tế ảo đang cho phép mở rộng cách thức tiến hành các chương trình đào tạo trong lĩnh vực y tế. Các nhà cung cấp dịch vụ thực tế ảo cung cấp các chương trình đào tạo ảo – VR Health Training – cho các bệnh viện và các đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để đào tạo bác sĩ, y tá và nhân viên y tế. Một trải nghiệm nhập vai, đầy cảm xúc – có thể truyền cảm hứng hơn nhiều so với đào tạo truyền thống tại nơi làm việc – có thể tăng cường thu hồi và chứng minh hiệu quả cao trong việc dạy các kỹ năng và quy trình mới. Các buổi đào tạo sử dụng thực tế ảo giúp học viên ghi nhớ sâu những kiến thức thu được, nắm rõ chi tiết, trực quan hóa các quy trình thực hiện phẫu thuật mà trong lý thuyết họ đã được học. Đối với người mới bắt đầu, VR Health Training là một cách tốt để nghiên cứu lớp giải phẫu của con người theo từng lớp và cơ học của cơ thể con người. Mặt khác, thực tế ảo cung cấp khả năng tương tác, cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn nhiều về các chức năng cơ thể mà các bài giảng lý thuyết không mang lại được.
Theo tạp chí Fortune, một bệnh viện nhi ở Mỹ sử dụng VR để đào tạo nhân viên y tế, có tới 80% thông tin được dạy qua VR có thể được giữ lại cho khóa đào tạo năm sau trong khi các phương pháp truyền thống chỉ giữ lại được 20%.
Một ứng dụng khác có thể kể đến việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo vào lĩnh vực y tế, đó là khả năng xây dựng các phòng phẫu thuật hay thí nghiệm ảo với các mô hình 3D – mô phỏng đối tượng thực – giúp y bác sĩ có thể nghiên cứu, khám phá và tương tác với các mô hình này để lên kế hoạch phẫu thuật thực tế hoặc sử dụng để giải thích cho bệnh nhân hiểu rõ về liệu trình trị liệu, tăng sự hợp tác của bệnh nhân, giúp việc điều trị hiệu quả hơn.
Một trong những thách thức lớn nhất toàn cầu của hệ thống chăm sóc sức khỏe là thiếu vô số chuyên gia được đào tạo. Chính vì vậy, việc thực hiện các giải pháp thực tế ảo có thể đơn giản hóa, nghiêm túc hóa toàn bộ quá trình giáo dục y tế và đào tạo. Các ứng dụng đó cần được nhân rộng hơn nữa để giải quyết các vấn đề còn tồn tại.
Hướng tới tương lai
Hiện nay, VR là một công nghệ phát triển nhanh chóng. Việc ứng dụng công nghệ này ngày càng trở nên phổ biến trong nhiều lĩnh vực, và trong lĩnh vực y tế cũng không ngoại lệ. Đưa công nghệ thực tế ảo vào trong điều trị khám chữa bệnh cũng như đào tạo chuyên môn ngày càng phát triển, mở rộng, mang đến một nền y khoa hiện đại, nền kinh tế phát triển đáp ứng các yêu cầu của người dân.
Nguồn tham khảo
(1) Grand View Research. 2020. Virtual Reality Market Size, Share & Trends Analysis Report.
(2) Verified Market Research. 2021. Virtual Reality in Healthcare Market Size And Forecast.
(3) PwC. 2019. Virtual and augmented reality could deliver a £1.4trillion boost to the global economy by 2030.
