Có đến 70% doanh nghiệp da giày Việt Nam trong ngành đang đứng ngoài xu hướng chuyển đổi số. So với các doanh nghiệp có yếu tố “ngoại”, các doanh nghiệp nội vẫn còn gặp nhiều hạn chế trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Vậy đâu là con đường xanh giữa đại dương đỏ cho các doanh nghiệp da giày tại Việt Nam trong cuộc đua “số hóa” thị trường tương lai?
Theo Báo cáo “AI trong Chuỗi Cung Ứng” của McKinsey & Company năm 2024, dự kiến đến năm 2025, khoảng 45% doanh số bán giày dép sẽ đến từ các nền tảng trực tuyến, đặc biệt là các sàn thương mại điện tử. Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và công nghệ AI đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các doanh nghiệp da giày Việt Nam trong việc chuyển đổi mô hình kinh doanh, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Diễn đàn Ngành Da Giày 2025: Bàn luận về chiến lược số hóa
Ngày 18/03/2025, sự kiện Vietnam & ASEAN Footwear Summit 2025 do Hiệp hội Da, Giày và Túi xách Việt Nam (LEFASO) phối hợp cùng các hiệp hội da giày quốc tế như Hoa Kỳ, Indonesia và Campuchia tổ chức đã diễn ra thành công tại khách sạn Mai House Saigon TP. Hồ Chí Minh. Sự kiện thu hút sự quan tâm của nhiều lãnh đạo cấp cao từ các tập đoàn lớn, chuyên gia đầu ngành, cùng các bên liên quan chủ chốt trong lĩnh vực giày dép, tạo ra cơ hội quan trọng để các doanh nghiệp trao đổi và tìm kiếm giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong khuôn khổ sự kiện, ông Nguyễn Trung Hiếu – Digital Consulting Director tại FPT Digital, Tập đoàn FPT đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp công nghệ số cùng khâu sản xuất da giày với một lộ trình tích hợp nhất quán, không chỉ để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh mà còn góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh thông qua bài chia sẻ về “Chuyển đổi số trong ngành da giày Việt Nam – Cơ hội tiềm năng khai phá từ trí tuệ nhân tạo (AI)”.
Xu hướng ứng dụng AI nổi bật trong ngành da giày
Theo ông Hiếu chia sẻ, chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu của tất cả các ngành, lĩnh vực mà còn là thách thức, là cơ hội để phát triển. Đối với ngành Da giày, chuyển đổi số đã và đang giúp các doanh nghiệp tự thay đổi mình, cung ứng ra thị trường trong và ngoài nước những sản phẩm chất lượng, mẫu mã đẹp, đáp ứng những yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế.
Ông cũng đề cập đến bốn xu hướng AI quan trọng đang định hình ngành giày da, bao gồm:
- Thương mại điện tử và cá nhân hóa: AI hỗ trợ trải nghiệm mua sắm trực tuyến thông qua thử giày ảo, gợi ý kích thước thông minh (như công nghệ quét bàn chân của Nike Fit), giúp khách hàng lựa chọn sản phẩm chính xác hơn.
- Tối ưu hóa chuỗi cung ứng: AI giúp dự báo nhu cầu một cách thông minh, tối ưu hóa hàng tồn kho, giảm thiểu tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa sản phẩm.
- Xu hướng cá nhân hóa sản phẩm: Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến thiết kế tùy chỉnh và độ vừa vặn hoàn hảo. AI cho phép thiết kế theo yêu cầu và in 3D giày dép cá nhân hóa, điển hình như công nghệ Futurecraft 4D của Adidas.
- Tự động hóa và nâng cao chất lượng sản xuất: Ứng dụng AI và thị giác máy tính giúp cải thiện kiểm soát chất lượng, nâng cao năng suất và giảm thiểu tỷ lệ sản phẩm lỗi.
Với tính đặc thù của ngành giày dép – luôn chịu tác động từ xu hướng thời trang và thị hiếu tiêu dùng liên tục thay đổi – ông Hiếu nhấn mạnh rằng chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng mà là chiến lược tất yếu để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững. Việc ứng dụng các công nghệ mới như in 3D, robot trong sản xuất, hay thực tế ảo không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao trải nghiệm mua sắm của khách hàng.
Các thách thức trong chuyển đổi số đối với ngành da giày Việt Nam: Rào cản hay động lực?
Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng thực tế cho thấy phần lớn doanh nghiệp da giày Việt Nam vẫn chưa thể bắt kịp xu thế chuyển đổi số.
Theo Hiệp hội Da giày – Túi xách Việt Nam (LEFASO):
- Trên 70% doanh nghiệp trong ngành là doanh nghiệp nhỏ và vừa, gặp nhiều khó khăn trong việc đầu tư và ứng dụng công nghệ mới.
- Chỉ có 30% doanh nghiệp lớn hoặc có vốn nước ngoài đã ứng dụng tự động hóa trong sản xuất.
- Dưới 5% doanh nghiệp có kế hoạch triển khai công nghệ tự động hóa kết nối toàn diện.
Điều này đặt ra bài toán về chiến lược chuyển đổi số phù hợp với từng doanh nghiệp, giúp họ vượt qua rào cản về vốn, nhân sự và khả năng ứng dụng công nghệ.
Vì vậy thực sự cần thực sự cần chuyển đổi sâu rộng và toàn diện về mặt tư duy và chiến lược, mạnh dạn ứng dụng chuyển đổi số và tự động hóa nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, năng lực sản xuất và cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc đáp ứng các yêu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang đặt ra cả cơ hội lẫn thách thức cho doanh nghiệp da giày trong nước.
Khuyến nghị từ FPT Digital cho các doanh nghiệp ngành da giày
Các doanh nghiệp nói chung và ngành da giày nói riêng cần có kế hoạch cụ thể nhằm tận dụng sự hỗ trợ của các bên liên quan cũng như xác định lộ trình ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nhằm bắt kịp làn sóng chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời kỳ mới. Trong đó, Xác định mức độ sẵn sàng Chuyển đổi số (mức độ trưởng thành số) là yếu tố đầu tiên giúp doanh nghiệp định vị được hiện trạng hoạt động, các khó khăn gặp phải và khoảng cách giữa hiện tại và mục tiêu tương lai, làm nền tảng cho xây dựng lộ trình Chuyển đổi số, tuân thủ theo hướng dẫn của nhà nước.
Những chia sẻ sâu sắc và mang tính thực tiễn này đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các lãnh đạo doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng cùng các bên liên quan chủ chốt trong lĩnh vực giày dép, thể hiện quyết tâm của ngành da giày Việt Nam trong công cuộc chuyển đổi số toàn diện.
