Buổi chia sẻ về Xu hướng Chuyển đổi số và hành trang của cán bộ Ngân hàng trẻ trong thời kỳ Chuyển đổi số được ngân hàng cùng FPT Digital phối hợp tổ chức tại Trường Đào tạo Vietcombank. Đây một phần trong chương trình trang bị tư duy số và kỹ năng số, nhằm đảm bảo nguồn nhân sự luôn đáp ứng tốc độ chuyển đổi của ngân hàng.
Ngành ngân hàng đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ dưới ảnh hưởng của chuyển đổi số và sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo AI. Trong luồng dịch chuyển từ ngân hàng truyền thống, sang ngân hàng số và sắp tới là ngân hàng AI thì xu hướng ứng dụng các công nghệ lõi như AI, Blockchain, Fintech, Neobanking, Cybersecurity và Cloud Banking này đang làm thay đổi toàn diện mô hình hoạt động và tương tác của ngân hàng. Những công nghệ này sẽ được kết hợp không chỉ trong việc tự động hóa các quy trình mà còn trong việc tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới, tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng, tạo ra những thay đổi sâu rộng trong cách thức vận hành và cung cấp dịch vụ trên toàn chuỗi giá trị ngành ngân hàng, từ front office tới middle và back office.
Ở bộ phận front office, nơi trực tiếp tương tác với khách hàng và thực hiện các hoạt động kinh doanh chính, AI đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Chẳng hạn, AI có thể hỗ trợ mở tài khoản và cho vay bằng cách tự động điền các mẫu biểu khi khách hàng đề xuất hoặc nộp đơn. Nhờ đó, quá trình này không chỉ trở nên nhanh chóng và tiện lợi hơn mà còn giảm thiểu lỗi sai so với các quy trình thủ công. Hơn nữa, AI có thể phân tích dữ liệu lịch sử giao dịch của khách hàng để đề xuất các sản phẩm và dịch vụ phù hợp nhất, từ đó không chỉ nâng cao hiệu quả bán hàng mà còn tăng cường sự hài lòng của khách hàng.
Ví dụ, một trợ lý ảo sử dụng AI có thể được triển khai để giải đáp các thắc mắc và yêu cầu của khách hàng trong quá trình giao dịch, như cung cấp thông tin về lãi suất, điều kiện vay vốn, hoặc giải đáp các vấn đề liên quan đến tài khoản. Thêm vào đó, AI còn có khả năng phân tích biểu cảm khuôn mặt của khách hàng khi vay vốn, giúp ngân hàng đánh giá mức độ tin cậy và đưa ra quyết định cho vay chính xác hơn.
Tại middle và back office, các ứng dụng của AI cũng vô cùng phong phú và quan trọng. AI có thể tự động hóa các chiến dịch marketing, giúp ngân hàng theo dõi hành vi của khách hàng và đưa ra các chiến lược tiếp thị hiệu quả hơn. Ví dụ, hệ thống AI có thể phân tích dữ liệu và phát hiện các hoạt động gian lận đáng ngờ, từ đó ngăn chặn rủi ro một cách kịp thời. Ngoài ra, AI cũng có thể tự động hóa các quy trình xử lý tài liệu, chẳng hạn như phân tích và chấm điểm hồ sơ tín dụng dựa trên dữ liệu lịch sử, giúp giảm thiểu thời gian xử lý và nâng cao độ chính xác của quyết định tín dụng.
AI còn hỗ trợ ngân hàng trong việc đào tạo và huấn luyện nhân sự mới, đảm bảo họ nắm vững các kỹ năng cần thiết và tuân thủ đúng các quy trình nghiệp vụ. Một ví dụ khác là AI có thể theo dõi và cảnh báo về tuân thủ, giúp ngân hàng duy trì sự tuân thủ nghiêm ngặt với các quy định pháp lý, đồng thời giảm thiểu rủi ro pháp lý.
Nhờ các ứng dụng này, nhân viên tại các bộ phận middle và back office có thể tập trung vào các hoạt động mang lại giá trị gia tăng cao hơn, như phát triển chiến lược hoặc cải thiện dịch vụ khách hàng, thay vì bị ràng buộc bởi các công việc lặp đi lặp lại. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả hoạt động tổng thể của ngân hàng mà còn cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng, giúp ngân hàng cạnh tranh tốt hơn trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ.
Theo ông Vương Quân Ngọc, Giám đốc Tư vấn khối Công nghệ số FPT Digital, cho biết: Để ứng dụng AI mang lại các lợi ích như đã đề cập một cách hiệu quả nhất, việc đào tạo cán bộ ngân hàng trở nên đặc biệt quan trọng và cần được triển khai một cách bài bản, chiến lược. Trong bối cảnh AI đang dần trở thành yếu tố cốt lõi trong hoạt động ngân hàng, việc đào tạo lớp cán bộ trẻ ngân hàng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết trong bối cảnh hiện nay. Sự thiếu hụt nguồn nhân lực có trình độ cao ở các vị trí phát triển công nghệ, quản trị và phân tích dữ liệu, cũng như ứng dụng số hóa là một thách thức lớn. Ngân hàng cần đội ngũ nhân sự không chỉ có kiến thức chuyên môn về công nghệ mà còn am hiểu sâu sắc về hoạt động ngân hàng, với khả năng thích ứng linh hoạt với các công nghệ mới. Điều này đặc biệt quan trọng khi AI đang trở thành công nghệ cốt lõi trong các hoạt động hàng ngày của ngân hàng, từ việc hỗ trợ ra quyết định đến tự động hóa quy trình và cải thiện hiệu quả hoạt động
Trước hết, ngân hàng cần đầu tư vào các chương trình đào tạo chuyên sâu về AI và công nghệ số, tập trung vào các kỹ năng như biết huấn luyện – còn gọi là “ra lệnh” cho AI. Những kỹ năng này sẽ giúp cán bộ có thể làm việc hiệu quả với các hệ thống AI, từ việc thiết kế, triển khai cho đến quản lý và vận hành các ứng dụng AI trong thực tế. Ví dụ, nhân viên cần được đào tạo về cách sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu để phát hiện các hoạt động gian lận hoặc tối ưu hóa các chiến dịch marketing dựa trên dữ liệu hành vi khách hàng.
Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo cần chú trọng đến việc phát triển tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện, khuyến khích nhân viên nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, từ đó phát hiện ra các cơ hội mới để ứng dụng AI một cách hiệu quả nhất. Cán bộ ngân hàng cần hiểu rõ rằng AI không phải là một công cụ thay thế con người, mà là một công cụ hỗ trợ đắc lực giúp họ làm việc thông minh hơn, hiệu quả hơn. Việc sử dụng AI yêu cầu sự linh hoạt trong cách tiếp cận vấn đề, khả năng hợp tác liên phòng ban để tối ưu hóa các giải pháp, và sự nhạy bén trong việc đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu.
Ngoài ra, ngân hàng cần xây dựng một văn hóa học hỏi liên tục, nơi mà nhân viên luôn được khuyến khích nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình để đáp ứng với sự thay đổi không ngừng của công nghệ. Việc đào tạo không chỉ dừng lại ở các khóa học một lần mà cần được duy trì thông qua các chương trình tái đào tạo, cập nhật kiến thức mới, và các hội thảo chuyên đề về chuyển đổi số, trong đó cập nhật về các công nghệ như AI. Trong thời đại mà công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển với tốc độ chưa từng có, việc đào tạo cần phải không ngừng được cập nhật và điều chỉnh để bắt kịp với những thay đổi nhanh chóng này. Điều này giúp cán bộ ngân hàng luôn sẵn sàng đón nhận và ứng dụng các công nghệ mới, từ đó tối ưu hóa hiệu quả công việc và nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng.
Ngân hàng cần áp dụng một chiến lược đào tạo linh hoạt, cho phép nhân sự nhanh chóng nắm bắt các kỹ năng mới trong thời gian ngắn. Điều này có nghĩa là các chương trình đào tạo không nên chỉ dừng lại ở các khóa học dài hạn truyền thống mà cần được bổ sung bằng các khóa học ngắn hạn, các buổi hội thảo, workshop, và các khóa học trực tuyến (e-learning). Những hình thức đào tạo này cho phép nhân viên học tập một cách liên tục và ngay lập tức áp dụng những kiến thức mới vào công việc.
Ví dụ, với mỗi đợt triển khai công nghệ mới, nhân sự cần được đào tạo cơ bản về cách sử dụng và ứng dụng công nghệ đó trong khoảng thời gian từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ phức tạp của công nghệ. Đối với các công nghệ có tính ứng dụng cao và tác động lớn như AI, thời gian đào tạo có thể cần phải ngắn gọn nhưng hiệu quả, đồng thời cung cấp các công cụ và tài liệu hỗ trợ để nhân viên có thể tự học và phát triển thêm sau khóa học.
Một yếu tố không thể thiếu trong quá trình đào tạo là việc hợp tác với các đối tác công nghệ và các cơ sở đào tạo hàng đầu. Ngân hàng có thể tổ chức các cuộc thi, chương trình thực tập và các dự án hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu để tuyển dụng những tài năng trẻ, đồng thời tạo điều kiện cho cán bộ của mình tiếp cận với những tiến bộ công nghệ mới nhất. Ví dụ, hợp tác với các công ty công nghệ để triển khai các giải pháp AI thực tế trong hoạt động ngân hàng, từ đó đào tạo cán bộ thông qua việc tham gia trực tiếp vào các dự án này.
Ngân hàng cũng cần phải xây dựng các cơ chế đo lường hiệu quả đào tạo, chẳng hạn như đánh giá khả năng áp dụng kiến thức vào thực tế công việc, để có thể điều chỉnh tốc độ và nội dung đào tạo kịp thời. Nếu có một khoảng cách giữa tốc độ đào tạo và tốc độ chuyển đổi, ngân hàng phải nhanh chóng phát hiện và khắc phục bằng cách tăng cường các chương trình đào tạo bổ sung hoặc thay đổi phương pháp đào tạo.
Như vậy, việc đào tạo lớp cán bộ trẻ ngân hàng không chỉ đáp ứng yêu cầu khắt khe của thời kỳ chuyển đổi số và ứng dụng AI, mà còn giúp họ trở thành những nhân tố chủ chốt trong việc thúc đẩy sự đổi mới và tạo ra những giá trị mới cho ngân hàng. Tốc độ đào tạo nhân sự cũng cần phải linh hoạt, nhanh chóng và liên tục để theo kịp tốc độ chuyển đổi của ngân hàng. Đây là yếu tố then chốt giúp ngân hàng không chỉ duy trì được sự cạnh tranh trong thời kỳ chuyển đổi số mà còn đảm bảo rằng đội ngũ nhân sự luôn sẵn sàng đối mặt và vượt qua mọi thách thức mới trong ngành.
